DSS News in Divya Marathi Newspaper

हजारो शाळाबाह्य मुले आणली पुन्हा शैक्षणिक प्रवाहात

जयश्री बोकील । दिव्य मराठी | May 17,2017 5:50 AM IST

• Facebook
• Whatsapp

पुणे- विविध कारणांनी शिक्षणापासून वंचित राहिलेल्या मुलांना पुन्हा शिक्षणाच्या प्रवाहात आणण्यासाठी प्रयत्नशील असणाऱ्या ‘डोअर स्टेप स्कूल’तर्फे गेल्या वर्षभरात तब्बल ७४ हजार मुलांना शिक्षणाचा हक्क मिळवणे शक्य झाले आहे. संस्थेच्या प्रयत्नांमुळे प्रामुख्याने स्थलांतरित वाड्या-वस्त्यांमधील मुलांना शिक्षणाची वाट सापडली आहे.   

डोअर स्टेप स्कूलच्या संचालक भावना कुलकर्णी म्हणाल्या,‘संस्था स्थलांतरितांच्या मुलांसाठी वस्तीपातळीवरील वर्ग, चाकांवरची फिरती शाळा, सरकारी शाळांमधील मुलांसाठी वाचन संस्कार प्रकल्प असे अनेक उपक्रम सातत्याने करून मुलांना शाळांशी जोडून ठेवत आहे. २०१६-१७ या वर्षात सुमारे ७४ हजार मुलांना शाळेशी जोडण्याचे कार्य करण्यात आम्ही यशस्वी झालो आहोत. मुलांना एकवेळ शाळेत दाखल करणे सोपे आहे, पण त्यांना शाळांमध्ये टिकवून ठेवणे, शिक्षणाची गोडी निर्माण करणे, वाचनाची सवय लावणे, पालकांचे सहकार्य मिळवणे या गोष्टी अधिक कठीण आहेत. मात्र, सातत्याने केलेल्या सामूहिक प्रयत्नांमुळे संस्थेला या कार्यात सकारात्मक यश मिळत आहे,”.   

असे केले प्रयत्न   
चाकांवरची फिरती शाळा, अशा त्रिविध स्तरांवर ‘डोअर स्टेप स्कूल’ने प्रत्यक्ष कार्य आणि पाठपुरावा केला. याशिवाय साक्षरता वर्ग (१९२९), अभ्याससत्रे (३४१४), पूर्वप्राथमिक शिक्षण (३२००), वाचनखोल्या (५९८), मुलांसाठी मुलांचे वाचनालय (३६९), वाड्या-वस्त्यांवरील वाचनालये (३२८), संगणक प्रशिक्षण (३२३), चाकांवरील शाळा ४ (३० ठिकाणे), पुन्हा शाळांत दाखल केलेली मुले ५०५, शाळांपर्यंत मुलांना नेणे-आणणे (१९४१), असे उपक्रम मोठ्या प्रमाणावर घेण्यात आले. 

शिकण्याची ऊर्मी कायम, हे यश   
गेल्या वर्षभरात स्थलांतरित झाल्याने ३६६० विद्यार्थी शाळेपासून दुरावले. त्यापैकी १४९० विद्यार्थ्यांचा मागोवा (४१ टक्के) घेण्यात संस्था यशस्वी झाली. या १४९० मुलांपैकी ९७२ मुले नव्या ठिकाणीही शाळांमध्ये जात असल्याचे सिद्ध झाले. ही गोष्ट खूपच सकारात्मक आणि आशादायी वाटते. मुलांना नव्या ठिकाणीही शाळेत जावेसे वाटणे, हे त्यांच्यातील शिकण्याची ऊर्मी स्पष्ट करणारे आहे. - भावना कुलकर्णी,  संचालक,  डोअर स्टेप स्कूल 

Door Step School - Annual Presentation 2017

The Annual Presentation of Door Step School, Pune was organized on 13th of May 2017 at the auditorium in Nivara Old age Home, Navi Peth. Employees, volunteers, donors, and well-wishers of the organization attended the event in large numbers.

Celebrating yet another year of hard work and perseverance; Door Step School staff came together to review the activities conducted throughout last year, for the children from marginalized communities in the city. The day started with the diya lighting ceremony by our very own Founder and President, Mrs. Rajani Paranjpe. This was followed by a song that was beautifully sung by few members of the DSS team.

The main agenda of the event was to provide a report on programs and activities conducted during the year gone by. Team members gave a detailed analysis of all the good work their respective teams had put in throughout the year. Around 74,000 children were covered during year 2016-17, under projects like Educational Activity Centers and mobile classrooms for children from migrant communities, reading skill development program for children studying in government schools, citizens' campaign for bringing out-of-school children into mainstream education, arrangement of transport facility for regular attendance in schools, parent awareness program as well as a program teaching good sanitation habits to children at young age. Related statistics, monitored progress and future plan of action were shared with the audience.

Also on display, was some creative and well crafted work by the staff members of Door Step School, which surely left the guests gasping in awe. The students also enacted a small skit on child sexual abuse, which highlighted an existing issue in our society. On the occasion of Annual Presentation, Door Step School published a book 'Sarvansathi Shikshan' (Education for All), penned by Founder-President Rajani Paranjpe, based on experiences in conducting educational activities for children from urban poor communities. The book contains information and analysis of challenges faced while educating such children in Pune and Mumbai during first 10 years from starting the organization in 1988.

The Annual Day was concluded with felicitation of deserving volunteers and a small speech by Rajani Tai. The appreciation and encouragement from the guests have boosted the confidence of Door Step School team, for sure.

(Reported by: Angad Sidhu, Volunteer; Edited by: Sonal Kulkarni, Door Step School)

'डोअर स्टेप स्कूल' संस्थेचे वार्षिक सादरीकरण १३ मे २०१७ रोजी निवारा वृद्धाश्रम, नवी पेठ येथील सभागृहात आयोजित करण्यात आले. संस्थेचे कार्यकर्ते, स्वयंसेवक, देणगीदार, आणि हितचिंतक मोठ्या संख्येने कार्यक्रमास उपस्थित होते.

या निमित्ताने, पुणे शहरातील शिक्षणापासून वंचित राहिलेल्या बालकांसाठी गेल्या वर्षभरात राबविलेल्या विविध उपक्रमांचा आढावा 'डोअर स्टेप स्कूल'च्या कार्यकर्त्यांनी घेतला. संस्थेच्या संस्थापक-अध्यक्षा सौ. रजनी परांजपे यांच्या हस्ते दीपप्रज्वलन करुन कार्यक्रमास सुरुवात झाली. यानंतर संस्थेच्या काही कार्यकर्त्यांनी सुरेल गीत सादर करुन उपस्थितांचे स्वागत केले.

गतवर्षातील प्रकल्प व उपक्रमांचा अहवाल सादर करणे हा कार्यक्रमाचा मुख्य उद्देश होता. गेल्या वर्षभरात आपापल्या प्रकल्प गटांनी केलेल्या कामाचे तपशीलवार सादरीकरण संस्थेच्या कार्यकर्त्यांनी केले. स्थलांतरित मुलांसाठी वस्तीपातळीवरील वर्ग व चाकांवरची फिरती शाळा, सरकारी शाळांमधील मुलांसाठी वाचन संस्कार प्रकल्प, शालाबाह्य मुलांना शिक्षणाच्या मुख्य प्रवाहात आणण्यासाठी नागरिक अभियान, शाळेतील नियमित उपस्थितीसाठी वाहतुक सुविधा, तसेच पालकांचे सक्षमीकरण, लहान वयातच मुलांना स्वच्छतेच्या सवयी लावण्यासाठी उपक्रम, या सर्वांमधून २०१६-१७ वर्षात सुमारे ७४,००० मुलांपर्यंत संस्थेचे काम पोहोचले. या संदर्भातील आकडेवारी, नियंत्रित प्रगती, व भविष्यातील योजना उपस्थितांसमोर सादर करण्यात आल्या.

याबरोबरच, 'डोअर स्टेप स्कूल'च्या कार्यकर्त्यांनी तयार केलेली प्रकल्पविषयक साधने व माहिती कार्यक्रमस्थळी प्रदर्शित करण्यात आली होती. विद्यार्थ्यांच्या एका गटाने 'बाल लैंगिक शोषण' या समाजातील ज्वलंत विषयावरील पथनाट्यही सादर केले. वार्षिक सादरीकरणाच्या निमित्ताने, 'डोअर स्टेप स्कूल'तर्फे 'सर्वांसाठी शिक्षण' या रजनी परांजपे लिखित पुस्तकाचे प्रकाशन करण्यात आले. १९८८ साली संस्थेचे कार्य सुरु केल्यापासून पहिल्या दहा वर्षांमधे पुणे व मुंबई शहरातील वंचित मुलांपर्यंत शिक्षण पोहोचविताना आलेल्या अडचणींबाबत माहिती व विश्लेषण या पुस्तकात देण्यात आले आहे.

संस्थेच्या उपक्रमांमधे स्वेच्छेने योगदान देणार्‍या स्वयंसेवकांचा याप्रसंगी सत्कार करण्यात आला. रजनीताईंच्या छोटेखानी भाषणाने समारंभाची सांगता झाली. उपस्थितांनी केलेल्या कौतुकामुळे व त्यांच्याकडून मिळणार्‍या प्रोत्साहनामुळे 'डोअर स्टेप स्कूल'च्या कार्यकर्त्यांचा उत्साह नक्कीच वाढला आहे.

Kirloskar WaSH Award for Door Step School

Water and Sanitation Hygiene (WaSH) is a programme developed by Kirloskar Foundation. Objective of the programme is to create awareness on sanitation, hygiene, and cleanliness among children. The programme is being implemented at educational activity centers of Door Step School since year 2011-12. Our implementation staff receives formal trainings organized by Kirloskar Foundation every month. Apart from trainings, the Kirloskar foundation team also provides all the centers with printed material to conduct the activities with children. 13 DSS supervisors have received 4 WaSH trainings during year 2016-17.

Below topics were covered this year since the programme started in July:

July 2016 - Formation of WaSH Club, WaSH processions in the communities (1,096 children participated)

August 2016 - Segregation of Waste (1,173 children participated)

September 2016 - Personal Hygiene (937 children participated)
November 2016 - Hand  Wash (988 children participated)
December 2016 - Awareness about Adolescents’ hygiene (29 children participated)
January 2017 - Parents Meeting (625 children and parents participated)

Children learnt importance of hand washing, clean water, personal and environmental hygiene, and cleanliness through practical methods. Significant impact is seen in many children in their awareness of these issues. Children are seen implementing these not only at home but also in their communities and schools. Door Step School has also bagged an award from Kirloskar Foundation, Pune for the year 2016-17 for "Incredible Contribution in Kirloskar WaSH Initiative"

'वॉटर ॲन्ड सॅनिटेशन हायजिन' (वॉश) हा 'किर्लोस्कर फाउंडेशन'चा एक उपक्रम आहे. सार्वजनिक व वैयक्तिक स्वच्छतेविषयी मुलांमधे जागरुकता निर्माण करणे, हा 'वॉश' उपक्रमाचा प्रमुख उद्देश आहे. २०११-१२ पासून हा उपक्रम 'डोअर स्टेप स्कूल'च्या शैक्षणिक केंद्रांवर राबविला जात आहे. हा उपक्रम प्रत्यक्ष राबविणा-या आमच्या कार्यकर्त्यांना 'किर्लोस्कर फाउंडेशन'तर्फे दर महिन्याला औपचारिक प्रशिक्षण दिले जाते. तसेच, या केंद्रांवर मुलांसोबत उपक्रम राबविण्यासाठी आवश्यक छापील साहित्यही 'किर्लोस्कर फाउंडेशन' तर्फे पुरवले जाते. २०१६-१७ या वर्षात आमच्या १३ कार्यकर्त्यांना 'वॉश' अंतर्गत ४ प्रशिक्षणांचा लाभ घेता आला.

गेल्या वर्षी जुलै महिन्यात हा उपक्रम सुरु झाल्यापासून खालील विषयांवर काम करण्यात आले.

जुलै २०१६ - 'वॉश क्लब'ची स्थापना, वस्तीमधे 'वॉश' प्रक्रियेची सुरुवात (१,०९६ मुले सहभागी)
ऑगस्ट २०१६ - कच-याचे वर्गीकरण (१,१७३ मुले सहभागी)
सप्टेंबर २०१६ - वैयक्तिक स्वच्छता (९३७ मुले सहभागी)
नोव्हेंबर २०१६ - हात धुणे उपक्रम (९८८ मुले सहभागी)
डिसेंबर २०१६ - किशोरवयीन मुलांच्या स्वच्छतेबद्दल जाणीव जागृती (२९ मुले सहभागी)
जानेवारी २०१७ - पालक सभा (६२५ मुले व पालक सहभागी)

या उपक्रमातून मुलांना हात धुण्याचे, स्वच्छ पाण्याचे, तसेच वैयक्तिक व परिसर स्वच्छतेचे महत्त्व प्रात्यक्षिकांच्या माध्यमातून शिकायला मिळाले. या विषयांबद्दल मुलांमधे लक्षणीय जागरुकता निर्माण झालेली दिसून येत आहे. यातून मिळालेल्या माहितीचा वापर मुले घरीच नव्हे तर वस्तीमधे व शाळेमधेही करताना दिसत आहेत. शिवाय, 'किर्लोस्कर वॉश उपक्रमा'मधील महत्त्वपूर्ण योगदानाबद्दल 'डोअर स्टेप स्कूल'च्या टीमला २०१६-१७ साठी किर्लोस्कर फाउंडेशन, पुणे यांच्याकडून विशेष पारितोषिक देऊन गौरविण्यातही आले आहे.

Annual Presentation 2016-17

Since last 24 years, Door Step School has been running various educational activities for children from marginalized communities in the city of Pune.

Around 74,000 children were covered during year 2016-17, under projects like Educational Activity Centers and mobile classrooms for children from migrant communities, reading skill development programme for children studying in government schools, citizens' campaign for bringing out-of-school children into mainstream of formal education, transport facility for regular attendance in schools, parent awareness and empowerment programme, as well as a programme teaching good sanitation habits to children at young age.

To review all the activities conducted during last year, an Annual Presentation has been scheduled on next Saturday, 13th of May 2017, between 10:00am and 11:30am. All the donors, volunteers, and wellwishers of the organization are invited to attend the programme.

Venue: Nivara Hall, Navi Peth, Pune.
Google Maps Link: https://goo.gl/maps/ZGA567draiz 
Contact: 9766337431/32

शिक्षणापासून वंचित राहिलेल्या मुलांसाठी गेल्या २४ वर्षांपासून पुण्यामधे विविध शैक्षणिक उपक्रम 'डोअर स्टेप स्कूल'तर्फे राबविले जात आहेत.

स्थलांतरित मुलांसाठी वस्तीपातळीवरील वर्ग व चाकांवरची फिरती शाळा, सरकारी शाळांमधील मुलांसाठी वाचन संस्कार प्रकल्प, शालाबाह्य मुलांना शिक्षणाच्या मुख्य प्रवाहात आणण्यासाठी नागरिक अभियान, शाळेतील नियमित उपस्थितीसाठी वाहतुक सुविधा, तसेच पालकांचे सक्षमीकरण, लहान वयातच मुलांना स्वच्छतेच्या सवयी लावण्यासाठी उपक्रम, या सर्वांमधून २०१६-१७ वर्षात सुमारे ७४,००० मुलांपर्यंत संस्थेचे काम पोहोचले आहे.

वर्षभरातील कामाचा आढावा घेण्यासाठी येत्या शनिवारी, १३ मे २०१७ रोजी सकाळी १०:०० ते ११:३० या वेळेत वार्षिक सादरीकरणाचे आयोजन करण्यात आले आहे. संस्थेच्या सर्व देणगीदार, स्वयंसेवक, व हितचिंतकांनी सादरीकरणास उपस्थित रहावे, यासाठी हे आमंत्रण.

स्थळ: निवारा हॉल, नवी पेठ, पुणे.
गुगल मॅप्स लिंकः https://goo.gl/maps/ZGA567draiz 
संपर्कः 9766337431/32

SSRBM Kids Meet New Friends at DSS Bavdhan center

Door Step School caters to the education of underprivileged children across Pune and PCMC with the focus being migrant labour typically at construction sites. We have one of our centers in Bavdhan where children between 3 to 14 years of age come every day. Door Step School teachers teach them Marathi alphabet, numbers, reading, writing, various games as well as undertake other activities and projects. Bavdhan also houses a school for small children – ‘Sri Sri Ravishankar Bal Mandir’. The teachers and children from this school, recently visited Door Step School’s class at the construction site. The children from Bal mandir presented a story with help of puppets.  Jyotsna Tai, the teacher from Bal Mandir, conducted games involving children from both the groups. Children sang and danced together and all were visibly delighted to have made new friends. 

Sayali Kulkarni, Director, Sri Sri Ravishankar Bal Mandir, penned down the experience of this visit wonderfully and shared the same with us.

“We got this opportunity to visit the Bavdhan center of Door Step School. And we got to meet and know a young little friend, Hari. Harihar Yadav, son of a construction worker is around 10-12 years old. ‘Hari’ – a smart and charming personality.  Many of the children of this age are such. But, Hari grabbed our attention due to some other reason. And that was his involvement in all the activities. He did not lose his concentration even though there were loud noises around, other children’s restlessness, the photos being clicked, etc. He was 100% engrossed in singing, dancing, etc. Hari also means God. I felt as if I am seeing a Yogi, with no considerations of past and future, immersed in spirituality and then the whole day, I could feel the spirituality in my mind. Do we really get so engrossed in whatever we do? Do we really give our 100%? We forget to live in the present, get bothered with unwanted burdens from past and unnecessary worries of future…

We restrict our natural movements, thinking about thoughts and reactions of others. We pick up little problems around us, and on our own, create mountains of hurdles before us. Looking at Hari, I got opportunity to know myself, to be close to myself. I planned this visit to give something to the children, but, it so happened, that I got a lot and that too very special, from the children. Today, Hari helped me meet the God within me."

-Sayali Kulkarni.  

(Translated by Volunteer - Gauri Joglekar)

The Lit Bug Fest - Children's Festival

The Lit Bug Festival was organized by The Story Station on 29th of April 2017. 101 children from Door Step School's centers across Pune city attended and enjoyed the activities, such as songs, dance, and story telling sessions at the Fest. Children also explored variety of books kept on display. Special features of this year's Lit Bug Fest were Nukkad Natak and children's theatrical plays, by Akanksha Rangabhoomi and Pushkar Rangmanch.

We would like to thank the organizers for giving our children an opportunity to experience and enjoy this innovative festival along with other children in the city!